Hilde Vandermeeren

Prijsuitreiking van de Knack Hercule Poirotprijs 
© Hilde Vandermeeren

 

Nieuwe stemmen in het Vlaamse misdaadland zijn meer dan welkom! Tenminste… als ze de nodige kwaliteit met zich meebrengen.

Wat dat laatste betreft, lost het debuut van Hilde Vandermeeren de verwachtingen ruimschoots in. Een originele thematiek, een psychologische uitwerking die klopt als een bus en tot nadenken stemt, een plot dat met veel toewijding en dus met aandacht voor belangrijke elementen – groot én klein – geschreven is… het zijn maar enkele sterkhouders van Als alles duister wordt.

Dat dit een stem is met een vrouwelijke identiteit draagt bij aan de broodnodige verruiming van het thrillerlandschap in het zuidelijke deel van ons taalgebied.   

 

 'Ik wil vooral mijn eigen weg gaan in de thrillerwereld

en geen afspiegeling zijn van andere namen.'

Hoe was het voor jou om de overstap te maken van kinder- en jeugdboeken naar een volwassen lezerspubliek? Wat kon je aan vakkennis meenemen en wat moest je ontdekken? 

De overstap is eigenlijk vrij vlot verlopen. Het schrijfproces en de elementen die ik belangrijk vind zijn dezelfde, alleen het publiek is anders. Natuurlijk is een verhaal voor volwassenen omvangrijker en moet je als thrillerauteur goed nadenken welke informatie je wanneer prijs geeft. Mijn jarenlange schrijfervaring als jeugdauteur hielp daar wel bij. Wat nieuw was, was dat ik mij moest informeren over het thema gezichtsblindheid en over de gang van zaken bij een politieonderzoek. Voor dat laatste kan ik terecht bij een hoofdinspecteur van de gerechtelijke politie.

 

Je bent pychologe van opleiding en hebt dus heel wat inzicht in de vrouwelijke én mannelijke psyche. Kun je dat inzicht overdragen op je personages en welk soort fictief karakter ligt je het best? 

Die kennis gebruik ik vooral impliciet, ik probeer tijdens het schrijven in de huid van elk personage te kruipen. Vandaar uit beschrijf ik zo geloofwaardig mogelijk wat het personage doet, zegt en denkt. Er is geen bepaald soort fictief karakter dat mij het best ligt, als ik schrijf heb ik met alle personages een schrijversband. Ook met de slechteriken. Dat betekent natuurlijk niet dat ik ook in werkelijkheid dergelijke personen in mijn leven wil toelaten. 


Paparazzo-beeld in Bratislava:
fotografen respecteren niet altijd de ethische grenzen!

Je hebt gekozen voor een spannende roman. Welk soort spanning wil je in je boeken creëren? En moet een goed misdaadverhaal per definitie bloedstollend zijn? 

Ik wil vooral onderhuidse spanning creëren, spanning die voortvloeit vanuit de eigenheid en de keuzes van de personages. Er bestaat een schrijftechniek om de lezer meer voorkennis te geven dan de personages. De dreiging dat er iets kan gebeuren vind ik veel spannender dan een gedetailleerde beschrijving van een geweldscène. Expliciet geweld en spectaculaire achtervolgingen zul je in mijn verhalen niet vinden, dat vind ik als lezer eerder spanningsdodend dan bloedstollend.


Het valt op dat je veel aandacht besteedt aan details die ertoe doen. Is dat een doordachte keuze? En, zo ja, wat beoog je ermee?

Daar ben ik me niet echt van bewust, ik denk dat het voorkomt uit mijn gevoel dat alles moet kloppen. Als iemand iets doet, heeft dat altijd een reden, bewust of onbewust. Mijn personages zeggen of doen iets, wat voor de lezer later in het boek inderdaad geduid kan worden.


© jvleis

De compositie als geheel is nauwsluitend. Hoe ga je te werk bij het leggen van die puzzel?  

Ik maak een ruwe schets van mijn plot, ik weet wat ik wil vertellen en waar ik naartoe wil. Intussen heb ik geleerd dat die ruwe schets slechts een soort blauwdruk is, dat mijn personages mij soms een andere kant opsturen en dat er soms personages bijkomen die aanvankelijk niet waren voorzien. Dat loslaten van je beginschema werkt verrijkend. 

 

Eén van de invalshoeken van Als alles duister wordt is de angst van vrouwen voor de fysieke overmacht van mannen (hoewel sommige mannen daar ook last van kunnen hebben). Is dat een thema dat je bezig houdt? 

 

Een van de nevenpersonages is een nogal opdringerige man die zijn grenzen niet kent naar vrouwen toe. Ik denk dat we allemaal wel al zulke types ontmoet hebben. Het is niet echt een thema dat me bezighoudt, maar ik vond het interessant om er net zo’n personage bij te brengen.

 

Wanneer je hoofdpersoon Claire een gruwelijke waarheid ontdekt, reageert ze op een verrassende manier. Je zou je kunnen afvragen of ze wel voldoende bezig is met schuld en gerechtigheid. Zijn mensen niet op zoek naar de genoegdoening die daaruit voortvloeit?

Mijn personage Claire maakt de keuze om bepaalde zaken af te sluiten. Ze kiest daarbij voor de toekomst en niet om af te straffen wat er in het verleden is gebeurd. Dat is de keuze van dit specifieke personage, dat staat in contrast met de drijfveer van haar vader in het verhaal. 

Hilde Vandermeeren schrijft vaak over mensen die anders zijn

Eén van je jeugdboeken heet Een huis om in te verdwalen. Ook Claire doolt door de wereld. Heb jij iets met verdwaalde mensen?

Beide boeken hebben op zich niet echt iets met verdwalen te maken, maar eerder met ‘anders zijn’. Een huis om in te verdwalen gaat over Marthe, zij heeft een licht mentale beperking. Die woorden vind je letterlijk nergens in het jeugdboek terug, ik beschrijf haar gedrag vanuit het standpunt van haar broertje. Het boek werd trouwens in Nederland in 2002 bekroond met de Woord- en Beeldprijs. Die prijs bekroont initiatieven waar de positieve beeldvorming van mensen met een beperking aan bod komen. Het was een van mijn eerste prijzen en ik was er heel blij mee. Ook Claire, mijn hoofdpersonage uit mijn thriller, is anders. Ze heeft prosopagnosie, een hersenletsel waardoor je geen gezichten kunt herkennen of onthouden. Schrijven over mensen die anders zijn, vind ik veel boeiender dan schrijven over mensen die gemiddeld of haast perfect zijn. 

Een prijswinnend jeugdboek

Met dit boek treed je in de voetsporen van de zéér succesvolle Nederlandse vrouwen die het genre van de psychologische thriller beoefenen. Zie jij hen als zielsverwanten?

Ik wil vooral mijn eigen weg gaan in de thrillerwereld en geen afspiegeling zijn van andere namen. Een eigen literaire stem hebben, is het meest authentieke dat een auteur kan doen. 

 

Je hebt gekozen voor een Nederlandse uitgeverij. Aan welke criteria moet een voor jou geschikt boekbedrijf voldoen? 

Dat zijn er een aantal. Het moet vooral klikken met de mensen die je manuscript uiteindelijk als boek op de markt zullen brengen. Dat voelt aan als je boekenbaby uit handen geven, er moet dus vertrouwen zijn. Daarnaast had en heb ik ook de vraag naar feedback en begeleiding. Een eerste manuscript kan nooit zonder meer goed zijn. Het komt erop aan die mensen te ontmoeten die er meer uithalen dan er bij die eerste versie inzit. Daarnaast is het fonds van de uitgeverij ook belangrijk, je boek komt als het ware in een familie terecht. Bij uitgeverij Q (de thrillerimprint van uitgeverij Querido) voel ik me, zelfs als Vlaams auteur, helemaal thuis.

 

Lees hier de recensie van Als alles duister wordt