10 februari 2014

Carel Donck

© Anouk Schneider
Wie zich de hoogstaande drama-reeks uit de jaren '90, De zomer van ’45, nog herinnert, weet dat Carel Donck personages kan creëren die de grote confrontaties met het leven vertolken. 
 
Die lijn heeft de scenarioschrijver doorgetrokken in zijn romans: twee niet-spannende en één spannende. Die laatste heet Melanie. Net als in zijn televisie- en filmwerk combineert hij in zijn boeken helderheid en vaart met boeiend uitgewerkte psychologie. Op die manier brengt hij veelomvattende levensthema’s tot bij elke lezer.
 
 
‘Geen egotripperij, geen ingewikkelde navelstaarderij –
het verhaal is belangrijker dan de schrijver.’

 
Na de lovend besproken romans Winterliefde en De nachtmoeder schreef je Melanie, een psychologisch misdaadverhaal. Waarom wilde je een nieuw genre aanboren?
 
Voor een tv-serie heb ik ooit research gedaan over het fenomeen daderprofilering: de methoden om op grond van de kenmerken van een misdaad een beeld te krijgen van de mogelijke dader. Dat was iets wat me fascineerde. Daarnaast wilde ik schrijven over hoe het is om in de huid van een ander te kruipen, een andere identiteit aan te nemen.
 

Beide genres krijgen niet altijd eenzelfde soort waardering. Vind je een kwaliteitsvol misdaadboek even hoogstaand als een geslaagde roman?
 
Ja, dat vind ik absoluut. Er zijn natuurlijk vele soorten 'misdaadboeken'. In mijn geval gaat het niet in de eerste plaats om de vraag: wie is de dader?, maar veel meer om de psychologische kant van het verhaal.
 
Het bruggetje in het Amsterdamse Bos, een setting in Melanie.
© Mister Tee
Waar moest je schrijf-technisch op letten toen je overstapte van scenario’s naar romans?
 
Om één aspect te noemen: meer de tijd nemen. In film heb ik geleerd om laat in het verhaal te beginnen, dus meteen midden in de gebeurtenissen, en dan de vaart erin houden. In een boek is het soms goed om de zaken rustiger in te leiden, een sfeer te beschrijven, en daar de tijd voor te nemen. Verder heb ik vooral geprobeerd om goed naar m'n innerlijke stem (en die van m'n personages) te luisteren, de scenes voor me te zien. Dan kwamen de woorden en zinnen meestal vanzelf.

 
Een terugkerend thema in jouw werk is, onder meer, het verleden dat onherroepelijk voorbij is en tegelijkertijd zo aanwezig, het spanningsveld tussen vasthouden en loslaten. Hoe zou je zelf je belangrijkste thema’s benoemen?
 
Dat is iets wat je vaak achteraf pas beseft. Ik zie nu bijvoorbeeld, dat in al mijn drie romans een van de personages uiteindelijk het leven loslaat, zich als het ware overgeeft aan de dood. Maar zoiets gaat niet bewust.
 

Een opvallend stijlkenmerk van jou is helderheid, de kunst om grote levenskwesties toegankelijk te maken voor iedereen. Dat maakt je boeken erg geschikt voor leeslijsten van scholieren. Krijg je reacties uit de hoek van jongeren of docenten?
 
Ik ben erg blij dat die helderheid wordt herkend en gewaardeerd - ik zou niet anders willen of kunnen schrijven. Ik denk dat 'wij scenarioschrijvers' vooral een goed verhaal willen vertellen. Geen egotripperij, geen ingewikkelde navelstaarderij - het verhaal is belangrijker dan de schrijver. Dat maakt mijn romans inderdaad aantrekkelijk voor scholieren, dat heb ik in het verleden wel gemerkt.

 
Je bent niet bang om vrouwelijke hoofdpersonages te introduceren. Dat heb je gedaan in je televisiewerk en de laatste jaren ook in je boeken. Voel je je thuis in de vrouwelijke psyche?
 
Dat laatste kan ik misschien niet zomaar zeggen. Maar ik herinner me dat we bij het schrijven van de tv-serie 'Zwarte Sneeuw' bewust voor een vrouwelijke hoofdpersoon hebben gekozen, omdat we een vrouwelijk personage emotioneel interessanter vonden. Dat vind ik nog steeds. En ik hoop natuurlijk dat vrouwen dat ook herkennen.
 
 
Voor doorsnee burgers is de wereld van de duistere chat- en datingsites uit Melanie iets dat buiten hun horizon valt. Hoe ben je bij deze invalshoek terecht gekomen? En wat is de maatschappelijke relevantie ervan?
 
Hoewel die wereld van chat- en datingsites fascinerende mogelijkheden biedt, was dat eigenlijk niet eens m'n voornaamste premisse. In de research vond ik een geval, langer geleden, waar een vrouwelijke rechercheur via brieven toenadering zocht tot een mogelijke dader. Het ging en gaat mij vooral om die toenadering, de poging om contact maken met een onzichtbare dader.
 

In Melanie etaleren vrouwen hun gewaagde fantasieën. Vind je dat zij genieten van de macht die ze daarmee op mannen uitoefenen of zie je ze enkel hun eigen grenzen aftasten en verleggen?
 
In mijn geval dat laatste. Net zoals het voor mij als schrijver aantrekkelijk is om mijn diepste angsten, verlangens en fantasieën op mijn personages te projecteren - zo is het voor de hoofdpersoon Saskia als het ware een 'gevaarlijke verleiding' om in de huid van haar zus te kruipen.

Friese winters zijn schaatswinters.
Deze buitensport hoort bij de Carel Donck en zijn werk.
© Paul van Eijden
Melanie wordt wellicht ook verfimd. Heb je daar al concrete informatie over? En hoe ga je daar met je beeldervaring mee om?
 
Het is allemaal nog niet zeker, maar er is belangstelling vanuit de filmwereld. Op 11 februari a.s. wordt het boek in Berlijn gepresenteerd bij 'Books at Berlinale'. Uit 120 inzendingen zijn 11 boeken geselecteerd om te worden gepitcht voor een internationaal forum van buitenlandse producenten. Het is dus afwachten of daar iets uit komt.
 

Mogen we van jou nog meer spannend werk verwachten of heb je andere plannen?
 
Ik weet nog niet wàt en waarover, maar er zal zeker weer een roman komen.
 

 
 


Geen opmerkingen:

Een reactie posten